Yoga không chỉ là một xu hướng thể hình – đó là một kỷ luật tinh thần cổ xưa đã định hình sức khỏe, triết học và văn hóa trong hàng nghìn năm. Bắt nguồn từ Ấn Độ, yoga đã phát triển từ một thực hành thiêng liêng về sự tự nhận thức thành một phong trào toàn cầu, được đón nhận nhờ những lợi ích về tinh thần, thể chất và cảm xúc.
Trong bài viết này, Olaben sẽ khám phá lịch sử của yoga, theo dõi hành trình của nó từ các kinh điển cổ xưa đến những tấm thảm yoga hiện đại mà chúng ta thấy trên toàn thế giới.
Yoga là gì?
Từ Yoga bắt nguồn từ gốc Sanskrit “Yuj”, có nghĩa là “hợp nhất” hoặc “kết nối”. Theo triết lý yoga, yoga kết nối ý thức cá nhân với ý thức vũ trụ, tạo ra sự hài hòa giữa cơ thể, tâm trí và thiên nhiên.
Yoga thường được mô tả vừa là một nghệ thuật vừa là một khoa học về lối sống lành mạnh. Các thực hành của yoga kết hợp hơi thở, chuyển động và thiền định để mang lại sự cân bằng và nhận thức trong cuộc sống hàng ngày.
Nguồn gốc của Yoga
Nguồn gốc của yoga có thể được truy dấu từ hơn 5.000 năm trước tại Ấn Độ cổ đại. Những ghi chép sớm nhất xuất hiện trong Rig Veda, một trong những văn bản thiêng liêng lâu đời nhất của Ấn Độ giáo.
Trong truyền thuyết yoga, thần Shiva được tôn kính là vị yogi đầu tiên (Adiyogi) và là bậc thầy đầu tiên (Adi Guru). Ngài đã chia sẻ tri thức của mình với Saptarishis (Bảy Hiền Nhân), những người đã truyền bá giáo lý này đến nhiều nơi trên thế giới.
Các phát hiện khảo cổ, bao gồm ấn và hóa thạch từ Nền văn minh lưu vực sông Indus-Saraswati, cho thấy các hình tượng trong tư thế thiền định, gợi ý rằng các thực hành yoga đã tồn tại từ khoảng năm 2700 TCN.
Yoga qua các thời kỳ
1. Thời kỳ Tiền Veda và Veda (trước năm 500 TCN)
Các thực hành yoga được lồng ghép trong nghi lễ, tụng kinh và thiền định. Upanishads mở rộng những ý tưởng này, khám phá sự tự nhận thức và mối liên kết giữa thân, tâm và linh hồn.
2. Thời kỳ Cổ điển (500 TCN – 800 SCN)
Đây thường được coi là giai đoạn quan trọng nhất trong lịch sử yoga. Hiền triết Patanjali đã hệ thống hóa yoga trong Yoga Sutras, phác thảo con đường tám nhánh (Ashtanga Yoga) bao gồm: đạo đức (Yama), kỷ luật (Niyama), tư thế (Asana), kiểm soát hơi thở (Pranayama) và thiền định (Dhyana).
3. Thời kỳ Hậu Cổ điển (800 SCN – 1700 SCN)
Các triết gia như Adi Shankaracharya, Ramanujacharya và Madhavacharya đã đóng góp cho truyền thống yoga. Các thực hành sùng tín như Bhakti Yoga và các phương pháp rèn luyện thể chất như Hatha Yoga trở nên phổ biến.
4. Thời kỳ Cận đại (1700 SCN – 1900 SCN)
Thời kỳ này chứng kiến sự xuất hiện của những bậc thầy yoga có ảnh hưởng như Swami Vivekananda, Ramakrishna Paramhansa và Ramana Maharshi. Họ đã đưa yoga vượt ra ngoài biên giới Ấn Độ và nhấn mạnh tính phổ quát của nó.
5. Sự lan tỏa toàn cầu (Thế kỷ 20 – Hiện nay)
Trong thế kỷ 20, các bậc thầy như B.K.S. Iyengar, Pattabhi Jois và Paramahansa Yogananda đã giới thiệu yoga đến phương Tây. Ngày nay, yoga được thực hành rộng rãi trên toàn thế giới dưới nhiều hình thức – từ Hatha Yoga và Ashtanga Yoga đến các phong cách hiện đại như Vinyasa, Power Yoga và Yin Yoga.
Loại bỏ những hiểu lầm
Nhiều người chỉ gắn yoga với các tư thế thể chất (asana). Trên thực tế, asana chỉ là một phần nhỏ của yoga. Thực hành trọn vẹn còn bao gồm lối sống đạo đức, thiền định, kiểm soát hơi thở và phát triển tâm linh.
Yoga không chỉ giới hạn ở sự dẻo dai hay thể lực – mục tiêu thực sự của yoga là sự tự nhận thức, bình an nội tâm và giải thoát (moksha).
Các trường phái Yoga truyền thống
Qua nhiều thế kỷ, các trường phái yoga khác nhau đã hình thành, mỗi trường phái nhấn mạnh một con đường riêng:
- Karma Yoga – con đường hành động vị tha
- Bhakti Yoga – con đường sùng tín
- Jnana Yoga – con đường tri thức
- Raja Yoga – con đường thiền định và kỷ luật
- Hatha Yoga – con đường tư thế và kiểm soát hơi thở
- Kundalini Yoga – đánh thức năng lượng tiềm ẩn
Kết luận
Lịch sử yoga là một bức tranh giàu có về triết lý, tâm linh và sức khỏe toàn diện. Từ nguồn gốc tại Ấn Độ cổ đại đến sự phổ biến toàn cầu ngày nay, yoga luôn vượt xa một hình thức tập luyện thể chất. Đó là một lối sống – nuôi dưỡng sự hài hòa giữa cơ thể, tâm trí và linh hồn.
Như Thủ tướng Narendra Modi đã nhấn mạnh khi giới thiệu Ngày Quốc tế Yoga vào năm 2015, yoga là “món quà của Ấn Độ dành cho thế giới.” Những giáo lý vượt thời gian này vẫn đang dẫn dắt hàng triệu người hướng đến một cuộc sống khỏe mạnh, cân bằng và đầy ý nghĩa.
