Pickleball giờ đây không chỉ đơn thuần là một trò chơi sân vườn — mà đã trở thành một trong những môn thể thao phát triển nhanh nhất trên thế giới. Kết hợp các yếu tố của tennis, cầu lông và bóng bàn, môn thể thao dễ tiếp cận và mang tính xã hội này đã thu hút hàng triệu người chơi tại Mỹ, Anh và nhiều quốc gia khác. Nhưng pickleball bắt đầu từ đâu, và bằng cách nào nó trở thành môn thể thao chuyên nghiệp như ngày nay?
Hãy cùng Olaben khám phá lịch sử thú vị của pickleball.
Pickleball được phát minh khi nào và ở đâu?
Pickleball được phát minh vào mùa hè năm 1965 trên đảo Bainbridge, bang Washington. Joel Pritchard, một nghị sĩ của bang Washington, cùng người bạn Bill Bell, một doanh nhân thành đạt, sau khi chơi golf trở về đã thấy gia đình mình buồn chán. Có sẵn một sân cầu lông cũ trong khuôn viên nhưng không đủ vợt, họ đã ứng biến bằng cách sử dụng vợt bóng bàn và một quả bóng nhựa có lỗ.
Chỉ đến cuối tuần tiếp theo, người hàng xóm của họ là Barney McCallum tham gia và cùng nhau hoàn thiện luật chơi và dụng cụ. Bộ ba mong muốn tạo ra một trò chơi vừa vui, vừa có tính cạnh tranh, lại phù hợp cho cả gia đình. Thí nghiệm sân vườn này đã trở thành nền móng của pickleball.
Sân pickleball đầu tiên và sự phát triển ban đầu
- 1967: Sân pickleball cố định đầu tiên được xây dựng tại sân sau nhà của Bob O’Brian, hàng xóm của Pritchard.
- 1972: Một công ty được thành lập để bảo vệ môn thể thao mới này.
- 1976: Giải đấu pickleball chính thức đầu tiên được tổ chức tại South Center Athletic Club ở Tukwila, Washington. Nhiều vận động viên tham gia là tay vợt tennis chưa quen với luật mới.
Đến cuối thập niên 1970, pickleball được biết đến rộng rãi hơn nhờ các bài báo trên National Observer và Tennis Magazine. Năm 1984, Hiệp hội Pickleball Nghiệp dư Hoa Kỳ (U.S.A.P.A.) được thành lập, xuất bản cuốn luật chính thức đầu tiên và giúp tiêu chuẩn hóa cách chơi trên toàn quốc.
Tại sao gọi là Pickleball?
Nguồn gốc của cái tên này từ lâu đã gây tranh cãi.
- Câu chuyện của Joan Pritchard: Bà cho biết mình đặt tên theo “pickle boat” trong môn đua thuyền, nơi các tay chèo còn sót lại từ nhiều đội khác nhau được ghép vào cùng một thuyền. Điều này tương đồng với việc pickleball kết hợp yếu tố từ tennis, cầu lông và bóng bàn.
- Câu chuyện con chó: Một số người cho rằng trò chơi được đặt theo tên con chó của gia đình Pritchard, Pickles, vì nó hay chạy theo bóng. Tuy nhiên, các ghi chép lịch sử xác nhận rằng con chó này chỉ được mua vào năm 1968 — ba năm sau khi trò chơi đã được phát minh và đặt tên.
Hầu hết các nhà sử học hiện nay đồng ý rằng lời giải thích về “pickle boat” của Joan Pritchard mới là nguồn gốc chính xác.
Pickleball lan rộng khắp nước Mỹ
Đến thập niên 1990, pickleball đã xuất hiện ở cả 50 bang của Mỹ. Những cải tiến về dụng cụ cũng góp phần thúc đẩy sự phát triển:
- Chiếc vợt pickleball composite đầu tiên được kỹ sư Arlen Paranto của Boeing chế tạo vào những năm 1980 bằng vật liệu hàng không vũ trụ.
- Đến năm 1990, pickleball không còn giới hạn trong sân vườn — mà đã được chơi tại phòng tập, trung tâm cộng đồng và cả các khu nghỉ dưỡng cho người về hưu trên toàn nước Mỹ.
Sự ra đời của các website chuyên về pickleball vào cuối thập niên 1990 và đầu 2000 giúp người chơi dễ dàng tìm sân và tham gia giải đấu hơn.
Pickleball trên sân khấu toàn cầu
- 2001: Pickleball ra mắt tại Thế vận hội Cao niên Arizona.
- 2005: USAPA được tái cấu trúc và ra mắt cơ sở dữ liệu quốc gia “Places to Play”.
- 2010: Liên đoàn Pickleball Quốc tế (IFP) được thành lập để thúc đẩy sự phát triển toàn cầu.
- 2015–2020: Số lượng hội viên bùng nổ, các giải đấu mở rộng quy mô, và pickleball được phát sóng trên truyền hình quốc gia, bao gồm CBS Sports Network và ESPN.
Đến năm 2019, pickleball chính thức được công nhận là môn thể thao chuyên nghiệp, với sự ra đời của hai hệ thống giải: APP (Hiệp hội Pickleball Chuyên nghiệp) và PPA (Hiệp hội Pickleball Chuyên nghiệp). Major League Pickleball (MLP) tiếp nối vào năm 2021, thu hút đầu tư từ những ngôi sao thể thao như LeBron James, Naomi Osaka và Tom Brady.
Pickleball tại Anh và trên toàn thế giới
Dù bắt nguồn từ Mỹ, pickleball đã bắt đầu lan ra quốc tế từ đầu những năm 2000. Tại Anh, các câu lạc bộ pickleball đầu tiên xuất hiện khoảng 2011. Đến năm 2023, Hiệp hội Quần vợt Anh ước tính có 270 địa điểm và hơn 7.000 người chơi trên khắp đất nước.
Trên phạm vi toàn cầu, môn thể thao này đang phát triển mạnh mẽ, với các tổ chức được thành lập ở Canada, châu Âu, châu Á và Úc. Báo cáo SFIA 2023 ghi nhận có hơn 8,9 triệu người chơi chỉ riêng tại Mỹ, biến pickleball trở thành môn thể thao phát triển nhanh nhất ở Mỹ trong ba năm liên tiếp.
Vì sao pickleball lại trở nên phổ biến?
Sự trỗi dậy của pickleball có thể lý giải bởi nhiều yếu tố:
- Dễ học: Ngay cả người mới cũng có thể chơi qua lại chỉ sau vài phút.
- Tác động thấp: Sân nhỏ hơn và vợt nhẹ hơn giúp giảm áp lực lên khớp so với tennis.
- Vui và mang tính cộng đồng: Chơi đôi gắn kết mọi người, và nhiều câu lạc bộ chú trọng vào môi trường thân thiện.
- Tập luyện hiệu quả: Một trận đấu 30 phút có thể đốt cháy tới 300 calo, đồng thời cải thiện sự nhanh nhẹn và phối hợp.
Những đặc điểm này khiến pickleball hấp dẫn với mọi lứa tuổi, từ học sinh đến người cao tuổi.
Tương lai của Pickleball
Từ khởi nguồn giản dị trong sân vườn năm 1965 đến các giải đấu toàn cầu với giải thưởng hàng triệu đô, hành trình của pickleball quả thực đáng kinh ngạc. Với sự phát triển liên tục tại Bắc Mỹ, Anh và nhiều nơi khác, pickleball không còn chỉ là một xu hướng — nó là một môn thể thao bền vững.
Dù bạn là người mới tò mò hay một vận động viên chuyên nghiệp tương lai, chưa bao giờ có thời điểm nào tốt hơn để cầm vợt và trở thành một phần của lịch sử pickleball.
